Tips voor een professionele model photoshoot

Eerst een opmerking vooraf. Hoewel ik opgeleid ben tot vakfotograaf wil dit niet zeggen dat ik alle wijsheid in pacht heb. Iedere fotograaf heeft zijn visie en methodes. Deze kunnen afwijken van de mijne. In mijn verhaal zal ik beschrijven hoe ik mij heb kunnen ontwikkelen binnen de modelfotografie.

Na het volgen van de opleiding tot fotograaf ben ik mij vooral gaan richten op modelfotografie. De interactie met mensen is een onderdeel dat me bijzonder aanspreekt.

Kritiek is een voorwaarde voor ontwikkeling als fotograaf

Openstaan voor kritiek en zelfkritisch zijn is een voorwaarde voor ontwikkeling. Zo kwam er een moment waarop ik merkte dat ik me niet meer ontwikkelde. Mijn resultaten waren technisch in orde, maar het ontbrak aan variatie.

Elke shoot werd, voor mijn gevoel, een herhaling van de voorafgaande. Het enige dat wisselde was het model. Je mag het toeval noemen, maar tijdens een van mijn evenementen shoots ontmoette ik een enthousiaste vrouw.

Hoewel zij geen model ervaring had zag ik het potentieel in haar. Na een paar shoots heb ik gevraagd of ze mijn vaste model wilde zijn waar ze in toestemde. We raakten al snel goed op elkaar ingespeeld.

Omdat ik minder aandacht hoefde te geven aan mijn coachende rol, kreeg ik de ruimte me te concentreren op zaken waarbinnen ik me wilde verbeteren. Deze nieuwe werkwijze wierp al snel zijn vruchten af en wat ik verwachtte gebeurde: mijn fotografie evolueerde.

Een artikel over conceptuele fotografie heeft me hierbij ook geholpen. Ik ging de shoot geheel anders benaderen. De shoot werd een onderdeel van een project waarin twee voorafgaande fasen aan de shoot zeker even belangrijk werden.

De vier fasen van een model fotoshoot

Een shoot is volgens mij in te delen in een viertal gelijkwaardige fases. Te weten:

• 1. Het idee
• 2. De voorbereiding
• 3. De shoot
• 4. De afwerking

Misschien wek ik nu de indruk dat al mijn resultaten volledig geregisseerd zijn, maar dat is niet helemaal waar. De voorbereiding dient slechts als leidraad. Tijdens een shoot is zien nog belangrijker dan kijken. Dit geeft vaak mooie onverwachte resultaten binnen het geplande concept. Binnen een concept (idee + voorbereiding) moet dus ruimte zijn voor spontaan creëren en persoonlijke inbreng van het model.

Een model fotoshoot is meer dan de shoot zelf

Ik ging de shoot geheel anders benaderen. Stond eerst de feitelijke shoot centraal, is het nu een onderdeel geworden.

Een mooi voorbeeld is deze anekdote:

De shoot was klaar, het duisterde en het begon lichtjes te regenen. Het model (Astrid) en ik liepen terug naar de parkeerplaats. Ik zie een auto uitparkeren en het model staat in het tegenlicht. Met de regen erbij is een unieke gelegenheid geboren. Een snelle instructie van het model en de foto wordt gemaakt. Dan komt de eerste beoordeling ter plaatse. De betreffende auto is inmiddels weggereden. De foto bevalt niet voor de volle 100%. Tja, de eigen auto gepakt op de goede positie gezet. Het model geïnstrueerd en de foto wordt gemaakt.

Het was dus geen lucky shot, wel een lucky moment.

Nu terug naar mijn verhaal. Stapsgewijs geef ik onderstaand een toelichting op de verschillende fases.

Fase 1: Het concept.

Ideeën doe ik op door te lezen over fotografie, te praten over fotografie in de fotoclub en fora, door sites te bekijken, om me heen te kijken, fragmenten uit films in me opnemen en ga zo maar door.

Model: Yin; inspiratie: David Bowie-Chinese Vrouw

Model: Xantijne; Inspiratie: Batman-The Joker

In de loop der jaren heb ik diverse fotoboeken verzameld van succesvolle en interessante fotografen. Denk hierbij aan Helmut Newton, Ellen von Unwerth, Peter Lindbergh en Mario Testino. Fotografen met ieder een geheel eigen stijl.

Model: Astrid; Inspiratie: Mark Lagrange

Model: Astrid; Inspiratie: Peter Lindbergh

Als een locatie, een stijl, een voorval of beeld mij inspireren doorloop ik met dit idee de verschillende fases om te komen tot het resultaat, de foto.

Fase 2: De voorbereiding.

Meestal ga ik voorbeelden zoeken op Pinterest en begin ik met het samenstellen van een moodboard. Onderstaand een moodboard dat is gemaakt voor een studioshoot met als thema Zumba en Strong by Zumba.

Het resultaat:

En een moodboard dat heeft gediend bij een shoot op locatie.

Het resultaat:

Overleg met je model tijdens een shoot

Vervolgens bespreek ik het concept met het model. Zij gaat over op haar deel van de voorbereiding. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kledingkeuze en afstemming, maar ook de haardracht en keuze van accessoires.

Bij een professionele shoot zijn dit overigens de taken van de muah (make-up and hairdresser) en/of stylist(e).

Ken je locatie voordat je een shoot begint

Als fotograaf ga ik opzoek naar een geschikte locatie. Ook maak ik een inschatting wat betreft de bedreigingen bij de locatiekeuze. Zoals:

• Is de locatie toegankelijk?
• Is het weer van invloed?
• Is het gewenst dat er onverwachte toeschouwers zijn?

Als fotograaf voel ik mij verantwoordelijk voor deze afwegingen. Dus doe niets wat anderen (of jezelf) in gevaar of verlegenheid brengt.

Overweeg welk licht je wilt

Als de juiste locatie gevonden is, denk ik na over het licht. Met andere woorden op welk moment van de dag wil je de shoot doen. Zonder mooi licht, geen mooie foto.

Mijn voorkeur gaat uit naar vroeg in de ochtend. Dan is het licht voor mij het aangenaamst. Het licht is dan minder hard, je krijgt hierdoor vaak mooiere schaduwen. Alternatief is rondom zonsondergang.

Als je op een doordeweekse dag gaat, heb je ook de minste kans op onverwachte toeschouwers. Het is rustig, iedereen kan zich op haar of zijn taak concentreren.

De voorbereidingen zijn getroffen, de datum geprikt, koffers gepakt, de shoot kan beginnen.

Fase 3: De photoshoot

Nu komt het er op neer dat al datgene je in je hoofd hebt zitten, omgezet wordt in daadwerkelijke beelden. Communiceer goed en duidelijk met je model. Leg de situatie uit die je wil verbeelden en laat hierbij ook voor het model ruimte over voor interpretatie en improvisatie.

Maak je beelden, beoordeel, bespreek en corrigeer. Liever een situatie drie keer herhalen dan het ultieme beeld missen.

Het bijstellen helpt je ook in de volgende fase. De kleine pose- of licht correcties zorgen ervoor dat je bij het “ontwikkelen” van de foto veel minder werk hebt.

Fase 4: De afwerking

Mijn vuistregel is dat er niet langer dan 10 minuten in photoshop aan een beeld gewerkt mag worden. Doe je dat wel, dan heb je niet opgelet bij het maken van de foto.

De gulden snede

Foto’s ontwikkel ik in Adobe Bridge. Ik let daarbij vooral op het inkaderen en rechtzetten van het beeld. Bij de kadrering hanteer ik als vuistregel “de regel van derden, of gulden snede”.

Afwijken mag natuurlijk altijd, zolang je er maar over nagedacht hebt. Vervolgens open ik de geselecteerde bestanden in Lightroom en met Nik-software ga ik werken aan kleur, sfeer en details. Dit gebeurt in lagen en is niet destructief aan het origineel.

Detail aanpassingen

Mocht op detailniveau nog meer aanpassing noodzakelijk zijn dan doe ik dat in Photoshop. Denk hierbij aan het puistje in het gezicht of onregelmatigheden in kleding of achtergrond. Let nu wel op, want terughalen is eigenlijk weer terug naar af. De serie lever ik nagenoeg altijd af in een gelijke bewerking. Zo ontstaat er een eenheid.

En dan komt het, de presentatie van jouw beeld. Het is stiekem ‘n kindje geworden en als iedere trotse ouder hoop je dat het mooi wordt gevonden.

Feedback is een kadootje en niets persoonlijks

En dan iets wat ik mee wil geven op het moment dat er feedback komt. Het is commentaar op de foto, niet op jou. Trek er lering uit of leg het naast je neer. Iedereen heeft recht op z’n mening, maar het blijft een mening. Niet meer, niet minder.

Voor de “materiaal-mannen”: Ik fotografeer met Nikon full-frame. Daarbij gebruik ik bij modelfotografie meestal prime-objectieven, te weten: Nikkon 50mm/f1.4 of Nikkon 85mm/f1.8.

Mijn werk kun je vinden op: deze site

Alle foto’s (behoudens de Pinterest-screenshots) in dit artikel zijn door mij gemaakt. Uiteraard rust hier (en de tekst) het auteursrecht op. Dit artikel heb ik met veel plezier geschreven. Immers kennis delen, is kennis vermenigvuldigen. Doe er je voordeel mee, maar heb vooral plezier in fotograferen.

Jos Joosten Fotograaf